Hoe kan ketenaansprakelijkheid worden voorkomen?

De Wet aanpak schijnconstructies (Was) heeft per 1 juli 2015 de regels voor de ketenaansprakelijkheid gewijzigd. Een werkgever kan proberen deze aansprakelijkheid voor onjuiste loonbetaling te minimaliseren via:

1. Inschrijving handelsregister - De werkgever kan een opdrachtgever of -nemer controleren op een correcte inschrijving bij de Kamer van Koophandel of een erkend buitenlands handelsregister. De werkgever heeft ook de optie om openbare gegevens van Arbeidsinspectie* na te gaan.
2. Aantonen eerlijke loonbetaling - De werkgever kan aan de beoogde samenwerkingspartner vragen om aan te tonen dat hij het afgesproken loon betaalt. Aantonen is mogelijk via een speciaal certificaat of keurmerk.
3. Fatsoenlijke prijs - Een organisatie die een opdracht goedkoop kan uitvoeren, betaalt mogelijk zijn werknemers te weinig loon. Betaalt de werkgever een fatsoenlijke prijs voor een opdracht, dan is de kans op een eerlijke loonbetaling groter.
4. Duidelijk contract - De werkgever moet een helder contract opstellen met de opdrachtnemer of -gever en daarin verwijzen naar relevante wet- en regelgeving, cao-afspraken, procedures, keurmerken en codes. Hij doet er goed aan de regels ook voor andere schakels uit de keten te laten gelden.
5. Nalevingsmaatregelen - Het is belangrijk dat de werkgever maatregelen neemt als hij hoort dat de opdrachtnemer of -gever mogelijk het contract niet naleeft. De werkgever kan bijvoorbeeld de loonbetaling laten controleren en eisen dat de afspraken worden nagekomen.

Het volgen van dit stappenplan geeft een werkgever niet de garantie dat een werknemer van een andere organisatie hem niet aansprakelijk kan stellen. Komt het tot een gerechtelijke procedure, dan zal de rechter meewegen of de werkgever nog andere inspanningen heeft verricht voor een eerlijke loonbetaling in de keten. Als maatregel om een aansprakelijkheidsstelling te voorkomen, kan de werkgever ook denken aan betaling via een g-rekening.

*Per 1 januari 2022 heet Inspectie SZW 'Nederlandse Arbeidsinspectie' (of Netherlands Labour Authority' (NLA)).