Hoe en wanneer is franchising in Nederland ontstaan?

Franchising is meer dan 100 jaar oud. Na WO II noopte de opkrabbelende economie tot samenwerking van bedrijven. Enkele voorbeelden van franchiseketens die vlak na de Tweede Wereldoorlog zijn ontstaan en die nog steeds succesvol op de markt aanwezig zijn:
  • Bruna, opgericht 1868, franchisegever sinds 1949;
  • Febo, opgericht 1941, franchisegever sinds 1960;
  • Hema, franchisegever sinds 1958.
Eind zestiger, begin zeventiger jaren komt er een doorbraak van het fenomeen in Europa, ook in Nederland. In de afgelopen decennia heeft franchising een forse groei doorgemaakt. In Nederland zijn op dit moment een kleine 750 franchiseformules actief. Dit betekent meer dan een verdubbeling in vijftien jaar tijd. Zo'n 280.000 medewerkers zetten samen jaarlijks meer dan 31 miljard euro om, zo laat de Franchisemonitor 2014 van de Nederlandse Franchise Vereniging zien. Franchise blijkt een behoorlijk crisisbestendige ondernemingsvorm. Met name in Nederland, die met de grote dichtheid aan formules zelfs een Europese proeftuin vormt. Franchise is altijd sterk vertegenwoordigd geweest in de detailhandel, zowel in food als in nonfood. Vanaf 2010 heeft de dienstverlening het stokje overgenomen en is nu de grootste sector, met als opvallende nieuwkomer de zorg.