Kan de werknemer een schadevergoeding claimen wegens schending van de privacy op het werk?

De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) stelt dat iedere persoon die schade heeft geleden als gevolg van een inbreuk op de AVG recht heeft op een schadevergoeding. Complicerende factor is dat privacyschendingen meestal niet tot materiële schade leiden. Het gaat vaak om immateriële schade. Wanneer werknemersgegevens als gevolg van een datalek in verkeerde handen vallen, kunnen de betrokken werknemers worden blootgesteld aan risico’s. De daadwerkelijke schade wordt echter feitelijk pas geleden op het moment dat iemand gebruik maakt van de gelekte persoonsgegevens om bijvoorbeeld identiteitsfraude te plegen. Ook de angst en stress die gepaard gaan met vergaande schendingen van de privacy op het werk, zijn – zolang een werknemer als gevolg niet arbeidsongeschikt wordt – hoofdzakelijk immaterieel van aard.
Een werkgever kan veroordeeld worden tot tot vergoeding van deze immateriële schade. Niet iedere schending van de AVG geeft echter recht op immateriële schadevergoeding. Er moet sprake zijn van een ernstige schending. In de rechtspraak zijn tot dusver toegekende immateriële schadevergoedingen wegens AVG-schendingen qua hoogte tamelijk beperkt. Meestal zo tussen de 250 en 500 euro.
Toch is er nog een nuancering. Kenmerkend aan een arbeidsovereenkomst is dat een werknemer in een gezagsverhouding staat tot de werkgever. In het arbeidsrecht wordt aangenomen dat sprake is van een zekere machtsongelijkheid tussen werkgever en werknemer. In de lijn daarvan kan bepleit worden dat een privacyschending op het werk ernstiger is dan wanneer dezelfde schending zou gebeuren in een andere setting waarin partijen niet in een afhankelijkheidsrelatie staan tot elkaar. Een schending van privacy op het werk kan bovendien vergaande gevolgen hebben. Bijvoorbeeld wanneer een werkgever gegevens over een werknemer vergaart teneinde een ontslag te onderbouwen en daarbij de AVG schendt. De consequenties van die schending zijn voor de werknemer aanzienlijk (ontslag) terwijl de compensatie die daar tegenover staat (een beperkte schadevergoeding) gering is.
Bevestiging hiervan is te vinden in een uitspraak van de rechtbank Amsterdam van juli 2020. De rechter kende aan een ontslagen werknemer een additionele ontslagvergoeding toe van €10.000 bruto. Dit omdat de werkgever zich onaangekondigd en zonder concrete verdenking toegang had verschaft tot de mailbox van een werknemer teneinde het ontslag te kunnen onderbouwen.
Word pro

Pro-abonnees downloaden gratis het Ebook met 167 vragen en antwoorden over Privacy-wetgeving / AVG-GDPR.